تخمین ابعاد و اوزان تجهیزات

در گفتگوها و تبادل نظر اولیه بین مهندسین معمار و مهندسین تاسیسات مکانیکی که اغلب برای هماهنگ نمودن ایده های معماری با طرح تهویه مطبوع صورت می گیرد، یکی از مهمترین موضوعات، تعیین حدود تقریبی اماکن و معابر تجهیزات مکانیکی است. در مراحل اولیه طراحی پروژه نوع و نشان تجاری تجهیزات به طور دقیق مشخص نمی شود، بنابراین به طور معمول نمی توان با اتکا به مشخصات فیزیکی مدلی خاص، به نتیجه رسید، علاوه بر این، مباحث مطروحه در مرحله اول طراحی (فاز یک) قطعی نبوده و احتمال تغییرات بساری در آن وجود دارد.
برای تخمین ابعاد و اندازه ها در مرحله اول طراحی معماری و تاسیسات مکانیکی می توان از جداول و اطلاعاتی که در پی می آیند استفاده نمود.
به طور قطعی برای تعیین جانمایی نهایی تجهیزات و دست یابی به ابعاد و اوزان دقیق باید از طریق مراجعه به کاتالوگ کارخانجات سازنده که انتخاب محصول آنها قطعیت یافته، اطلاعات دقیق را به دست آورد.
جداولی که در ادامه می آیند، تنها شامل تجهیزات حجیمی که تاثیرات قابل توجه بر معماری دارند می شوند.
سایر تجهیزات کم حجم معمولا دارای تاثیرات چندان مهمی بر روند طرح معماری نیستند.
سقف کاذب از جمله مهمترین معابر کانال ها و لوله ها هستند که برای ساختمان غیر درمانی ارتفاع آنها بین ۳۰ تا ۶۰ سانتی متر درنظر گرفته می شود و برای ساختمان های درمانی به دلیل حجم زیاد کانال های هوا نباید ارتفاع آن به ویژه در راهرو کمتر از ۱۰۰ سانتی متر درنظر گرفته شود.
در کنار سقف کاذب که نقش معابر افقی را به عهده دارند، معابر عمودی یا شفت ها نیز به ویژه در ساختمان های چند طبقه از اهمیت زیادی برخوردارند، سطح معابر عمودی یا شفت ها تابعی از تعداد لوله ها و سطح مقطع کانال ها هستند که بنا به نوع ساختمان، منطقه بندی و نوع سیستم گرمایش و تهویه مطبوع دارای تنوع و تفاوت های زیادی است. محل استقرار شفت ها نیز به همین نسبت متفاوت و متنوع است.
اما علی رغم تمامی امکانات متنوع و تفاوت های زیاد به طور کلی می توانیم به ازای هر ۱۵۰۰CFM هوای رفت برگشت و تخلیه به طور جداگانه ۰٫۲ متر مربع سطح برای عبور عمودی کانال ها در نظر بگیریم.

تخمین ابعاد دیگ فولادی بخار:

برای تخمین ابعاد دیگ می توان به ترتیب زیر عمل نمود:
تعیین حجم تقریبی دیگ بر اساس ظرفیت تولید بخار از طریق جدول زیر:

با استفاده از رابطه تجربی زیر عرض تقریبی دیگ بر حسب M به دست می آید. در این رابطه V حجم تقربی دیگ بر حسب M³ و W عرض تقریبی دیگ است:

طول تقریبی دیگ تقریبا ۲ تا ۲٫۱ برابر عرض و ارتفاع دیگ تقریبا ۱۰ درصد بیشتر از عرض آن است.
• مثال: ابعاد دیگ بخار به ظرفیت ۱۰ TON/HR چنین برآورد می شود:
حجم تقریبی مطابق جدول معادل ۶۷ متر مکعب است، بنابراین:

W = 3.2 M                       عرض دیگ
۳٫۲ × ۱٫۱ = ۳٫۵ M           ارتفاع دیگ
۳٫۲ × ۲٫۱ = ۶٫۴ M            طول دیگ

تخمین وزن دیگ فولادی بخار

وزن تقریبی دیگ فولادی بخار را برای حمل می توان از طریق رابطه تجربی زیر برآورد نمود:
وزن بر حسب تن = حجم دیگ / ۳٫۳ 
وزن دیگ نصب شده در حال کار به علاوه آب داخل آن تقریبا دو برابر وزن خالص آن است.
• مثال: وزن دیگی به ظرفیت ۱۲ TON/HR برای حمل و در حالت کار چنین برآورد می شود:
بر اساس جدول، حجم دیگ مورد نظر در حدود ۸۰ متر مکعب است، بنابراین وزن خالص آن بر اساس رابطه بالا معادل ۲۴٫۲ تن است:
وزن بر حسب تن = ۸۰ / ۳٫۳ = ۲۴٫۲ TON
و وزن در حال کار تقریبا ۴۸٫۴ است.

تخمین ابعاد دیگ فولادی آبگرم:

تخمین وزن دیگ فولادی آبگرم:
با استفاده از جدول ابعاد و نیز به کار گرفتن رابطه تجربی زیر می توان حداقل تقریبی دیگ فولادی آبگرم نصب نشده را برآورد نمود:
وزن بر حسب تن = حجم دیگ / ۳٫۳ 
• مثال: حداقل وزن تقریبی دیگی به ظرفیت ۶۰۰٫۰۰۰ KCAL/H چنین برآورد می شود:
مطابق جدول ابعاد:
ارتفاع تقریبی ۱۷۰ سانتی متر
عرض تقریبی ۱۵۰ سانتی متر
طول تقریبی به ازای هر ۵۰۰۰۰ کیلوکالری در ساعت ۲۲ سانتی متر.

۶۰۰٫۰۰۰ / ۵۰٫۰۰ = ۱۲ × ۲۲ = ۲۶۴ CM
۲٫۶ × ۱٫۷ × ۱٫۵ = ۶٫۶۳ M³
۶٫۶۳ / ۳٫۳ = ۲ TON

تخمین ابعاد دیگ فولادی آبگرم:

۲۰۰۰۰۰ / ۸۰۰۰ = ۲۵    –>      ۲۵ × ۱۰ = ۲۵۰ CM
۲۰۰۰۰۰ / ۹۰۰۰ = ۲۹    –>      ۲۹ × ۱۰ = ۲۹۰ CM
۲۰۰۰۰۰ / ۱۵۰۰۰ = ۱۳  –>      ۱۳ × ۱۲ = ۱۵۶ CM
۲۰۰۰۰۰ / ۳۵۰۰۰ = ۶    –>      ۶ × ۱۷ = ۱۰۲ CM

تخمین وزن دیگ چدنی به ازای هر ۲۰۰ تا ۲۵۰ کیلوکالری در ساعت ظرفیت گرمایی ۱ کیلوگرم می شود.